Wat te doen als de opstartschijf van je Mac bijna vol is
Het feit dat de ruimte op je Mac beperkt is, is altijd al een probleem geweest. Een ander probleem is echter macOS zelf. De moderne macOS-versies zoals Ventura en Sonoma zijn steeds meer browser-georiënteerd en hebben als doel om het meeste werk online uit te voeren. Dit vermindert de belasting van je harde schijf en er kan een dag komen dat je plots te maken krijgt met de vervelende melding 'Je opstartschijf is bijna vol'. Maar wat heeft een volle opstartschijf met jou te maken?
Laten we eerst eens kijken naar wat het precies is, die opstartschijf. Het gaat hier om de harde schijf die je besturingssysteem bevat, waardoor dit dan ook meteen de allerbelangrijkste schijf is. Als je dus de melding krijgt dat die bijna vol is, betekent dit dat je te weinig ruimte op je primaire schijf hebt, en dat is uiteraard slecht nieuws. Wij laten je zien hoe je dit probleem oplost.
De Mac meldt dat de opstartschijf bijna vol is. Wat betekent dat eigenlijk?
Wanneer de opstartschijf van een Mac bijna vol is, is dit slechts nieuws om twee redenen:
- Binnenkort heb je helemaal geen beschikbare ruimte meer.
- Een volle (of bijna volle) schijf zorgt ervoor dat je Mac traag wordt.
Wat de meeste mensen zich niet realiseren is dat hun Mac de beschikbare ruimte op hun opstartschijf omzet in virtueel geheugen, dat vervolgens wordt gebruikt voor dagelijkse activiteiten. Idealiter zou minimaal 10% van deze schijf vrij moeten zijn om je macOS genoeg ruimte te geven om te werken. Als je echter ruimte tekort begint te komen, gaat dat ongetwijfeld flinke problemen opleveren.
De schijfruimte op een Mac controleren
Als je de oorzaak van het probleem wilt aanpakken met een gepaste oplossing, moet je eerst achterhalen wat er nou zoveel ruimte op de opstartschijf in beslag neemt. Volg deze stappen om te zien hoeveel ruimte er momenteel wordt gebruikt:
- Klik op het Apple-symbool.
- Kies 'Over deze Mac'.
- Klik op 'Meer info' > Opslaginstellingen.
Hier kun je precies zien hoeveel ruimte je nog over hebt en wat de gebruikte ruimte precies in beslag neemt. Gelukkig staat je schijf waarschijnlijk vol met films, foto's en audiobestanden. Hoezo gelukkig, vraag je je af? Omdat dit bestanden zijn die je heel simpel naar een andere plek kunt overhevelen. Elke externe harde schijf of cloudopslag is hier ideaal voor, en je Mac zal je dankbaar zijn dat je hem de ruimte geeft om te ademen.
Het kan echter ook zijn dat er veel ruimte wordt ingenomen door een ander soort gegevens, en dat het om bestanden gaat die je niet kunt of wílt verwijderen. Deze situatie is wat lastiger, maar maak je geen zorgen. Met onze 10 tips maak je zo weer wat ruimte op je Mac vrij. Laten we meteen aan de slag gaan.
10 essentiële tips om de opstartschijf van je Mac op te ruimen
Geloof het of niet, maar een van de activiteiten waar je Mac zich mee bezighoudt, is het aanmaken van rommel. Word niet meteen boos, want dit maakt echt deel uit van zijn werk. Net als elk ander besturingssysteem is macOS afhankelijk van het maken van tijdelijke bestanden, caches en reservekopieën om correct te kunnen werken. Maar nadat deze gegevens hun werk hebben gedaan, blijven ze wel gewoon op je Mac staan en nemen ze onnodig ruimte in.
Gelukkig kun je deze nutteloze bestanden ook weer heel eenvoudig verwijderen, waardoor je gigabytes ruimte kunt vrijmaken en het probleem met de volle opstartschijf kunt oplossen zonder dat dit van invloed is op je persoonlijke gegevens en bestanden. Op deze manier kun je het foutbericht 'De opstartschijf is bijna vol' oplossen door bestanden te verwijderen die je niet nodig hebt of simpelweg nooit gebruikt.
1. Verwijder app-caches (overbodige systeembestanden)
Het grappige van cachebestanden is dat ze even noodzakelijk als overbodig zijn. In het begin dienen caches een belangrijk doel, omdat ze worden aangemaakt om processen te versnellen. Maar als dat proces eenmaal is afgelopen, zit jij met de overbodige bestanden die door apps en systeemprocessen is aangemaakt. Tenzij je ze zelf verwijdert, kunnen ze ook heel lang op je Mac blijven staan. Na verloop van tijd kunnen deze bestanden een permanent probleem voor je harde schijf vormen, omdat ze zich blijven opstapelen en je opstartschijf zo dus volraakt.
Gelukkig kun je cachebestanden eenvoudig wissen. En maak je geen zorgen over je apps, want die verversen hun caches binnen de kortste keren weer.
Volg deze stappen om cachebestanden van apps te verwijderen en je opstartschijf wat op te ruimen:
- Ga naar de Finder en klik op Ga > 'Ga naar map' in de menubalk.
- Typ ~/Library/Caches en druk op Return.
- Open elke map (of alleen de mappen die de meeste ruimte in beslag nemen) en verwijder alle bestanden die je daar ziet. Verwijder de mappen zelf níet.
- Doe nu hetzelfde voor /Library/Caches (zonder de ~).
Houd er rekening mee dat je bij het handmatig verwijderen van bestanden altijd per ongeluk de verkeerde map kunt kiezen. Maak dus vooraf een reservekopie van deze mappen.
Je kunt alle caches ook gewoon razendsnel automatisch laten opruimen zonder enig risico te lopen als je hier een speciale app voor gebruikt. Download hiervoor CleanMyMac X. Zo eenvoudig is het om gigabytes overbodige systeembestanden tegelijk te verwijderen:
- Download CleanMyMac X en start de app.
- Klik op 'Systeembestanden'.
- Klik op 'Scan'.
- Klik op 'Ruim op' als de scan is voltooid.
2. Leeg de Prullenmand
Soms zien we de meest voor de hand liggende oplossingen over het hoofd omdat we denken dat de oplossing per se allerlei ingewikkelde handelingen vereist. Maar als je Mac onvoldoende schijfruimte heeft, kan de simpelste truc soms al genoeg zijn.
Zo is de Prullenmand een rustplaats voor allerlei bestanden die je al lang niet meer nodig hebt. Maar zolang die daar staan, nemen ze nog altijd ruimte op je Mac in. Je raadt het dus al: leeg de Prullenmand allereerst eens om allerlei overbodige bestanden écht van je Mac te verwijderen.
Als je toch had gehoopt op een geheime oplossing die niet veel mensen kennen, niet getreurd! Want waar je misschien nog niet aan gedacht had, is het volgende: elke app heeft zijn eigen map met rommelbestanden, waar dus ook weer nutteloze gigabytes worden opgeslagen. De Mail-app is daar een voorbeeld van, maar zo zijn er nog veel meer. Net als bij de gewone Prullenmand moet je deze mappen eerst legen om de rommel echt te verwijderen en schijfruimte vrij te maken.
Zodra je de prullenmanden in alle apps hebt geleegd, kun je verdergaan met de volgende tip. Ben je er klaar voor? Daar gaan we dan.
3. Verwijder Time Machine-reservekopieën
We zijn dol op Time Machine omdat het die o zo belangrijke reservekopieën voor ons maakt. Maar als je Mac niet goed werkt vanwege een gebrek aan schijfruimte, dan moet je soms concessies doen. Je kunt dan beginnen met het verwijderen van oude Time Machine-momentopnamen die op je Mac staan opgeslagen. Dus de eerste stap om van dat bericht dat je opstartschijf bijna vol is af te komen, is door iets aan die reservekopieën te doen. En ja, dan bedoelen we dus verwijderen. Hiervoor moet je Time Machine tijdelijk uitschakelen.
- Ga naar Systeeminstellingen > Algemeen > Time Machine.
- Klik hier op Opties > 'Frequentie reservekopie' > Handmatig.
Wacht even een paar minuten voordat deze wijziging van kracht is geworden. Je lokale Time Machine-momentopnamen worden daarna verwijderd.
4. Verwijder de browsercache
Je internetbrowser maakt elke keer dat je een nieuwe pagina bezoekt een cache aan om dezelfde site bij je volgende bezoek sneller te laden. Als je dit echter letterlijk voor elke pagina doet, komt je browsermap helemaal vol te staan, wat een nog groter probleem creëert.
Als je je afvraagt hoe je de opstartschijf van een Mac veilig kunt opruimen, moet je dus ook zeker overwegen om overbodige browserbestanden te verwijderen.
Bij elke browser werkt het verwijderen van deze cache anders, dus om overbodige bestanden kwijt te raken kun je de onderstaande stappen per browser volgen.
Cache in Safari verwijderen:
- Open Safari, klik op Safari in de menubalk en ga naar Instellingen.
- Ga naar het tabblad Geavanceerd en selecteer 'Toon functies voor webontwikkelaars' ('Toon Ontwikkel-menu in menubalk' in oudere macOS-versies).
- Open het Ontwikkel-menu en kies vervolgens 'Leeg caches'.
Cache in Chrome verwijderen:
- Open Chrome en klik rechtsboven op drie puntjes > Instellingen > Privacy en beveiliging > 'Browsergegevens wissen'.
- Selecteer het vakje naast 'Gecachete afbeeldingen en bestanden'. Je kunt ook de cookies en andere sitegegevens selecteren.
- Klik op 'Gegevens wissen'.
Cache in Firefox verwijderen:
- Klik in de menubalk op Firefox en ga naar Instellingen.
- Selecteer het tabblad 'Privacy en beveiliging'.
- Klik in het gedeelte 'Cookies en sitegegevens' op 'Gegevens wissen'.
- Selecteer 'Gebufferde webinhoud' en klik op 'Wissen'.
Er is echter ook een makkelijkere manier om de cache van je browsers te verwijderen, namelijk CleanMyMac X. Ga binnen deze app naar de module Systeembestanden, klik op 'Scan' en vervolgens op 'Bekijk items'. Klik daarna op 'Gebruikerscachebestanden' en ten slotte op 'Ruim op'. Dat was alles!
5. Verwijder taalbestanden
De meeste apps worden geleverd met taalpakketten (ook wel bekend als lokalisatiebestanden) waarmee je de taal in de app kunt wijzigen. Deze optie is natuurlijk heel handig, maar laten we eerlijk zijn: de meeste mensen hebben maar één taal nodig. Soms misschien twee. En de rest? Die nemen allemaal onnodig ruimte op je Mac in.
Om taalbestanden handmatig te verwijderen, volg je de onderstaande stappen:
- Ga naar Apps.
- Klik rechts (of Ctrl-klik) op een app en selecteer 'Toon pakketinhoud'.
- Klik op Inhoud en Resources.
- Verwijder hier de talen (eindigend op .Iproj) die je niet nodig hebt.
- Herhaal dit proces voor andere apps.
Als je dit sneller en eenvoudiger wilt doen, gebruik dan de module Systeembestanden van CleanMyMac X. Nadat de scan is uitgevoerd, kun je op 'Bekijk items' klikken en Taalbestanden zoeken. Klik hierop om te zien welke taalpakketten er worden verwijderd. Als je je keuze hebt gemaakt, klik je op de grote knop met 'Ruim op' om je opstartschijf weer wat extra vrije ruimte te geven.
6. Wis de opslag van systeemgegevens
De systeemgegevens op je Mac omvatten het macOS-systeem en tijdelijke bestanden, app-extensies of plug-ins, oude reservekopieën, cachebestanden (systeemcache, browsercache, enz.), en meer. Als je deze bestanden zelf gaat verwijderen, wees dan heel voorzichtig om het systeem van je computer niet te beschadigen. Als je niet precies weet waar je mee bezig bent, doe dit dan niet handmatig. Als je zeker van je zaak bent, open dan de Finder om de systeemgegevens uit de Bibliotheekmap van je Mac te verwijderen.
Volg de onderstaande instructies:
- Open Finder > Ga naar map.
- Typ ~/Library en druk op Return.
- Loop elke map na om bestanden te vinden die je niet meer nodig hebt. Sleep ze naar de Prullenmand.
- Leeg de Prullenmand.
7. Verwijder iOS-reservekopieën
Heb je een iPhone of iPad? Heb je die apparaten weleens bijgewerkt met behulp van je Mac? Als dat inderdaad zo is, dan heb je waarschijnlijk oude reservekopieën rondslingeren die waardevolle ruimte op je opstartschijf innemen. De snelste en simpelste manier om zware iOS-reservekopieën te verwijderen is de functie 'Geoptimaliseerde opslag' van macOS. Dat werkt zo:
- Ga naar het Apple-menu > Over deze Mac > Meer info > Opslaginstellingen.
- Zoek naar iOS-bestanden in de lijst en klik op het i-symbool dat je ernaast ziet. Je ziet nu een lijst met iOS-reservekopieën in het hoofdvenster, samen met hun grootte en de datum waarop ze voor het laatst zijn geopend.
- Selecteer de kopie die je wilt verwijderen, klik op 'Verwijder' en bevestig deze actie.
- Herhaal deze stappen voor alle reservekopieën die je niet meer nodig hebt.
8. Verwijder apps die je niet gebruikt
Hoeveel apps staan er op je Mac? En nu heel eerlijk: hoeveel daarvan gebruik je echt?
De meeste mensen hebben wel een aantal apps op hun computer staan die ze zelfs nog nooit geopend hebben. "En wat dan nog?", denk je nu misschien. Maar die apps nemen ook ruimte in, en verbruiken mogelijk zelfs andere middelen zoals RAM als ze op de achtergrond actief zijn.
Neem dus even de tijd en bekijk je apps om te zien of er een aantal zijn die je kunt verwijderen om je Mac meer ruimte te geven en sneller te maken. Als je ze naar de Prullenmand sleept, wordt de app wel verwijderd, maar blijven er ook nog allerlei verborgen bestanden achter, zoals app-logs en crashrapporten.
Gebruik om een lijst van alle apps die je niet gebruikt te zien én die ook meteen te verwijderen de module 'Verwijderaar' van CleanMyMac X. Dit is een uitstekende tool waarmee je de ruimte die ongebruikte apps op je Mac in beslag nemen kunt vrijmaken.
9. Ruim je bestanden op
Als je bij het controleren van de opslagruimte op je Mac ziet dat je muziek, foto's en documenten veel ruimte innemen, is het tijd om deze bestanden te verwijderen. Lees verder voor wat tips:
- Zet bestanden op een externe harde schijf of verplaats ze naar de cloud.
- Gebruik de ingebouwde Finder-tools om de grootste of oudste bestanden te vinden en ze voor eens en altijd te verwijderen. Open gewoon je doelmap en gebruik de filters 'Grootte' of 'Datum toegevoegd' om deze bestanden te vinden. Je kunt natuurlijk ook de module 'Grote en oude bestanden' van CleanMyMac X gebruiken om dit klusje voor je te klaren.
- Verwijder overbodige bestanden uit je map met Downloads. Doe hetzelfde voor de mappen Films en Muziek en je fotobibliotheek in de app Foto's. Ruim ten slotte ook nog je Bureaublad op.
- Verwijder dubbele bestanden en foto's van je Mac. Lees dit artikel om erachter te komen hoe je deze duplicaten kunt vinden.
- Comprimeer de grootste bestanden: klik met de rechtermuisknop op de bestanden die je wilt archiveren en kies 'Comprimeer'. Dit werkt het beste bij oude video's of foto's.
10. Verwijder logbestanden
Logbestanden zijn tekstbestanden waarin alle gebeurtenissen worden vastgelegd die plaatsvinden in macOS en apps van derden. Ze nemen misschien niet heel veel ruimte in, maar als je ze verwijdert kan dit toch helpen om de fout "Je opstartschijf is bijna vol" te verhelpen. Dat doe je als volgt:
- Open de Finder en selecteer Ga > Ga naar map.
- Typ het volgende pad: ~/Library/Logs en druk op Return.
- Verwijder de logs die je niet meer nodig hebt.
Geen "Je opstartschijf is bijna vol"-foutmelding meer
Als je je afvraagt hoe je weer wat ruimte vrijmaakt op de opstartschijf van je Mac, is het moeilijk te zeggen waar je moet beginnen. Met deze 10 tips heb je alle benodigde informatie om eindelijk van die vervelende foutmelding af te komen.
Een aantal hiervan, zoals het verwijderen van caches met behulp van CleanMyMac X en het legen van je Prullenmand zouden hierna deel uit moeten maken van je routine. Op die manier kan je opstartschijf zich gewoon concentreren op het soepel laten werken van je Mac, zoals het hoort. Bewaar deze pagina dus als favoriet en gebruik alle tips regelmatig om ervoor te zorgen dat het geen terugkerend probleem wordt.